Д.Оюунхорол: Уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөхцөл байдлыг зөв оношилж, эерэг боломжийг урьдаас харж бүрэн дүүрэн ашиглах хэрэгтэй

Бизнес эрхлэгчдэд Монгол Улсын ногоон хөгжлийн бодлого, дэмжлэг, олон улсын чиг хандлагыг таниулан, эрчим хүчний хэрэглээг бууруулах, байгальд ээлтэй бизнес эрхлэхэд шаардлагатай мэдлэг мэдээллийг хүргэж, санхүүжилтийн хүндрэл бэрхшээлийг даван туулах боломжуудыг танилцуулан, гарц шийдлийг санал болгох зорилготой Ногоон санхүүжилтийн анхдугаар чуулган өнөөдөр боллоо. ХасБанкнаас зохион байгуулж буй уг чуулган “Туушин” зочид буудалд болсон бөгөөд БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол, ХасБанкны удирдлагууд, Даян дэлхийн уур амьсгалын хамтын ажиллагааны сан болон жижиг, дунд бизнес эрхлэгчид оролцсон юм.

Анхдугаар чуулганаар Уур амьсгалын ногоон сан, түүний санхүүжилт, бизнесээ хэрхэн ногооруулах, түүнд тулгарч буй асуудлууд зэрэг тодорхой сэдвүүдийн хүрээнд явагдлаа.

Энэ үеэр БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол Ногоон санхүүжилтийн анхдугаар чуулганыг нээж “Монгол Улсын эдийн засгийн өнөөгийн нөхцөл байдал сайнгүй, ган гачиг, түймэр, үер ус зэрэг уур амьсгалын өөрчлөлтөөс улбаатай байгаль цаг уурын аюул гамшиг ойр ойрхон тохиолдож эдийн засгийн өсөлт, ард иргэдийн аж ахуй эрхлэн амьдрах боломжийг хумьж, бэрхшээл дээр бэрхшээл нэмж байна. Ийм  учраас уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөхцөл байдлыг зөв оношилж, сөрөг нөлөөг нь гарз хохирол багатай даван туулах, эерэг боломжийг урьдаас харж бүрэн дүүрэн ашиглах, нэг ёсондоо уур амьсгалын эргэлтгүй болсон өөрчлөлтөд дасан зохицох  хэрэгцээ улам нэмэгдэж байна. Ялангуяа, уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөө нь нийгмийн эмзэг ядуу бүлгийн иргэдэд хамгийн хүндээр тусч байгаа билээ. Дасан зохицох үйл ажиллагаанд шаардагдах хөрөнгө мөнгийг Засгийн газар дангаараа хариуцах боломжгүй нь тодорхой бөгөөд олон талт хамтын ажиллагааны хүрээнд хийгдэх ажил юм. Иймд төр-хувийн хэвшлийн түншлэлийг гүнзгийрүүлж, аж ахуйн нэгж, бизнесийн салбарын байгууллагууд улс орны тогтвортой хөгжлийн амин чухал энэ ажилд идэвхтэй оролцох, хувь нэмрээ оруулах зайлшгүй хэрэгцээ гарч ирж байна.

Өнгөрсөн 2016 онд Монгол Улс  уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцыг хэрэгжүүлэх шинэ арга хэрэгсэл болж байгаа Парисын хэлэлцээрт нэгдэн орж, уг хэлэлцээрийн хүрээнд ажиллаж буй санхүүжүүлэгч байгууллагуудтай  түншлэх талаар нэлээд хүчин чармайлт гаргаж байна. БОАЖЯ нь НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцын Уур амьсгалын Ногоон сантай  Монгол улсыг төлөөлөн  хамтран ажиллахаар тохоон томилогдсон байгууллагын хувьд бусад яамд, олон улсын хөгжлийн болон банк санхүүгийн байгууллагуудтай хамтран эрчим хүч,  хөдөө аж ахуй, дэд бүтцийг, ногоон  хөгжил болон уур амьсгальд дасан зохицох бодлоготой уялдуулан хөгжүүлэх чиглэлээр  хэд хэдэн төслийн санал боловсруулаад байна.

Бид энэ ажилд хувийн хэвшлийн  байгууллага, аж ахуйн нэгжүүдийг өргөн оролцуулах бодлого баримталж байна. Үүний нэг тод жишээ бол байгаль орчны чиглэлээр нэлээд идэвхтэй ажилладаг, энэ талаараа  Монголын тэргүүлэх арилжааны банкнуудын нэг болох Хас банк нь Уур амьсгалын ногоон сангийн анхны итгэмжлэгдсэн байгууллагаар сонгогдож, батлагдсан явдал юм.

Төлөөллийн болон итгэмжлэгдсэн   байгууллагууд  Уур амьсгалын ногоон сантай богино хугацаанд  идэвхтэй  хамтран ажилласны дүнд томоохон хөтөлбөр эхлүүлэх боломж нээгдэж, түүний гарааны арга хэмжээг ногоон санхүүжилтийн  анхдугаар чуулган нэрээр өнөөдөр энд зохион байгуулж байна.  Уг хөтөлбөрийн санхүүжилтийн цөм 20 сая долларыг  Уур амьсгалын ногоон сангаас гаргаж  дээр нь  Даян дэлхийн уур амьсгалын хамтын ажиллагааны  сан, Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банк зэрэг банк санхүүгийн байгууллагууд хамтран санхүүжүүлэгчээр оролцож нийтдээ 60 сая долларын санхүүжилт бүхий хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх боломж нээгдэж байгаад баяртай байна. Монгол улсын  эдийн засаг хүндрэлтэй өнөөгийн нөхцөлд энэ хөтөлбөр цэвэр эрчим хүчний үйлдвэрлэл, эрчим хүчний хэмнэлттэй хэрэглээ,  ногоон барилга байгууламж, техник тоног төхөөрөмж, жижиг дунд  бизнес эрхэлж буй эмэгтэйчүүдийг дэмжих зэрэ  Монгол улсын ногоон хөгжил, тогтвортой хөгжлийн  үндсэн зорилтуудад нийцсэн үйл ажиллагааг хөхиүлэн дэмжих нэн чухал арга хэрэгсэл болж байна.

Энэхүү чухал хөтөлбөрийг гардан хэрэгжүүлж байгаа Хас банкныханд тусгайлан баяр хүргэж амжилт хүсэхийн ялдамд, уг хөтөлбөрийн үндсэн санхүүжүүлэгч Уур амьсгалын ногоон сан, хамтран санхүүжүүлэгчид болох Даян дэлхийн уур амьсгалын хамтын ажиллагааны сан, Европын Сэргээн босголт хөгжлийн  банк болон бусад түншлэгч байгууллагуудад  Монгол улсын Засгийн газрын нэрийн өмнөөс гүн талархал илэрхийлж байна” гэсэн юм.

Дашрамд дурдахад, Уур амьсгалын ногоон сан нь НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн суурь конвенцийн хүрээнд байгуулагдсан шинэ төрлийн санхүүжилтийн механизм юм. Уг мехнаизм нь хөгжингүй орнуудаас хөгжиж буй орнуудад хөрөнгө оруулалт хийх замаар хүлэмжийн хийг бууруулж, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох үйл ажиллагааг санхүүжүүлэх зорилготой. Мөн Уур амьсгалын ногоон сан нь зөвхөн тус сангаас магадлан итгэмжлэгдсэн байгууллагуудаар дамжуулан Монгол Улсын төр, олон нийт болон хувийн хэвшлээс хэрэгжүүлэх байгаль орчинд ээлтэй ногоон төслүүдийг санхүүжүүлэх аж.