М.Амарбаяр: “Эрдэнэс-Тавантолгой” нэг тэрбум долларын борлуулалт хийсэн анхны компани болсон

“Эрдэнэс-Тавантолгой” компанийн Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсийн дарга М.Амарбаяр сэтгүүлчдийн сонирхсон асуултад хариуллаа.

-“Эрдэнэс-Тавантолгой” компанийн борлуулалтын орлого 2019 онд нэг тэрбум ам.долларт хүрсэн гэсэн мэдээлэл байна. Энэ үнэн үү?

-2019 оны санхүүгийн тайлан аудитаар эцэслэн баталгаажаагүй байна. Компаниас гаргасан хаалтын дүнгээр бол “Эрдэнэс-Тавантолгой” компанийн борлуулалтын орлого 2019 онд нэг тэрбум ам.долларт хүрсэн. 2.66 их наяд төгрөг гэсэн үг. Одоо бол ам.долларын ханш 2700 давчихсан байгаа. Жилийн жигнэсэн дүнгээр бодохоор нэг тэрбум ам.доллар байгаа юм. 2017 онд Оюутолгой компани 1.1 тэрбум ам.долларын орлоготой ажиллаж байсан юм билээ. Гэхдээ Оюутолгой бол гадаадын хөрөнгө оруулалттай компани. Харин дотоодын аж ахуйн нэгжүүдээс борлуулалтын орлого нь жилийн нэг тэрбум ам.доллар давсан тохиолдол байдаггүй юм билээ. Тэгэхээр “Эрдэнэс-Тавантолгой” компани нэг тэрбум ам.долларын орлоготой ажилласан анхны Монгол компани болж байгаа юм. Татварын дараах цэвэр ашиг нь нэг их наяд төгрөгт хүрсэн. Татвараар улсын төсөв 660 тэрбум төгрөг төвлөрүүлсэн.

-“Эрдэнэс-Тавантолгой” компани ашигтай ажилласан гэж байна. Энэ онд хувьцаа эзэмшигчиддээ ногдол ашиг хүртээх үү?

-Компанийн тухай хуульд зааснаар тухайн жилийн цэвэр ашиг баталгаажсаны дараа хувьцаа эзэмшигчиддээ ногдол ашиг тараах уу, үгүй юү гэдгийг компанийн эрх барих дээд байгууллага шийддэг. Манай компанийн хувьд эрх барих дээд байгууллага нь ТУЗ. ТУЗ 50 хоногийн дотор хуралдаад энэ асуудлаар шийдвэр гаргана. Манай компанийн хувьцааны 85 хувийг Засгийн газар, 14.7 хувийг нь иргэд (хоёр сая 511 мянган иргэн), үлдсэн багахан хувийг нь дотоодын аж ахуйн нэгжүүд эзэмшиж байгаа.

-Танай компанитай холбоотой 55 тэрбум төгрөгийн маргаан гарсан. Энэ асуудал хэрхэн шийдэгдэж байгаа вэ?

-“Эрдэнэс-Тавантолгой”-н удирдлагууд цаасан дээр хөрс хуулаад 55 тэрбум төгрөг идчихлээ гэж иргэний хөдөлгөөнийхөн шүүмжилсэн. Бид тухайн үе бүрт нь мэдээлэл өгч байсан. Тэр хүмүүст хувийн журмаар ч мэдээлэл өгч буруу ойлгож байгааг нь тайлбарласан. Гэвч ташаа мэдээллээ тараасаар л байсан. Бүр АТГ-т өгсөн. АТГ шалгаад асуудал алга гээд нэхэмжлэлийг нь хэрэгсэхгүй болгосон. Үндэсний аудитын газар дүгнэлтээ гаргахаас өмнө хуулж овоолсон хөрс, хөрс хуулалт хийсэн компаниудын тайлан хоорондоо зөрж байгааг лавласан юм. Манай компанид ирүүлсэн энэ тухай албан бичгийг нь иргэний нийгмийн байгууллагууд ямар нэгэн аргаар олж аваад “Аудитын дүгнэлт нь гарчихсан байна. Эд нар мөнгө идчихсэн юм байна” гэж тайлбарлаад, олон нийтэд мэдээлэл өгсөн. Яагаад зөрүү үүссэн гэхээр манай компани тайлангаа дутуу өгснөөс болсон. Хөрс хуулалтаас гарсан шороогоороо уурхай дотор зам тавих, уурхайн хотхон барих газраа тэгшлэх гэх мэтээр ашигласан. Үүнийгээ тооцохгүйгээр тайлангаа өгчихсөн байсан юм билээ. Тиймээс тайлангаа засч өгсөн. Аудитын тайлын эцэслээд гарчихсан байгаа. Удахгүй УИХ-д танилцуулах байх. Иргэний нийгмийн байгууллагынхан маань энэ дүгнэлтийг олж үзэх хэрэгтэй.

-Б.Ганхуяг захирлыг сонгуульд өрсөлдөхөөр болж ажлаа өгсөн гэсэн мэдээлэл гарсан. Энэ үнэн үү?

-Сонгуульд өрсөлдөх төрийн албан хаагчид нэгдүгээр сарын 1-нээс өмнө ажлаа өгсөн байх ёстой. Харин манай гүйцэтгэх захирал ажлаа хийж байгаа. “Эрдэнэс-Тавантолгой” компани томоохон төслүүд эхлүүлчихсэн явж байна. 2019 он бол бүтээн байгуулалтын жил байсан. Гашуунсухайтын төмөр зам, авто замууд, нүүрс баяжуулах үйлдвэр, уурхайн хотхон гэх мэт томоохон төслүүд эхлүүлчихсэн байгаа. Тиймээс энэ төслүүдээ үргэлжлүүлэхийн тулд улс төр бодох завгүй ажиллаж байна даа гэж хардаг.